بررسی روایی و پایایی ترجمه فارسی پرسشنامه «کیفیت زندگی مرتبط با وضعیت ارتودنسی» در کودکان ۱۰-۱۴ ساله شیراز

بررسی روایی و پایایی ترجمه فارسی پرسشنامه «کیفیت زندگی مرتبط با وضعیت ارتودنسی» در کودکان 10-14 ساله شیراز       دکتر شهلا مؤمنی دانایی1- دکتر سلیمان فیجان2 - دکتر نجمه محمدی3 – دکتر روژین سلیمان زاده 4   1- استاد گروه آموزشی ارتودنسی و عضو مرکز تحقیقات ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران   2- استادیار گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران   3- استادیار گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران   4- استادیار گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی سنندج، سنندج، ایران     چکیده   زمینه و هدف : یکی از ابزارهای سنجش کیفیت زندگی مرتبط با وضعیت ارتودنسی در بیماران نیازمند به درمانهای ارتوگناتیک، پرسشنامه ای است که توسط cun­ningham در سال 2001 ارایه شد. هدف از انجام این مطالعه بررسی روایی و پایایی ترجمه فارسی پرسشنامه «کیفیت زندگی مرتبط با وضعیت ارتودنسی» در کودکان 10-14 ساله شیرازی می باشد .   روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. جهت انجام نمونه گیری تعداد دویست و چهل نفر از دانش آموزان در فاصله سنی 10-14 سال به صورت تصادفی از هر کدام از مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شیراز دو مدرسه در دو مقطع دبستان و راهنمایی انتخاب شدند. پرسشنامه orthognathic quality 0f life questionare(oqlq) ارایه شده توسط cun­ningham حاوی یک بخش اطلاعات شخصی و یک بخش شامل 22 سؤال اختصاصی در زمینه کیفیت زندگی در رابطه با وضعیت دندانها بود، در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. این پرسشنامه با استفاده از روش استاندارد شده forward-backward به فارسی ترجمه شد. جهت بررسی پایایی و روایی پرسشنامه آنالیزهای standardised cronbach's alpha ، alpha if item deleted ، inter-item and item-total correlation coefficients , انجام گردید. جهت آزمون پایایی test-retest دو هفته بعد از جلسه اول تعداد سی دانش آموز مجدداً فرم پرسشنامه را تکمیل کردند. آزمون آماری mann-whitney و chi-square جهت ارزیابی ارتباط بین جنبه های مختلف کیفیت زندگی در پرسشنامه و تمایل مثبت یا عدم تمایل به انجام درمان انجام گرفت. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری spss ویرایش 18 استفاده شد .   یافته ها: آنالیز انسجام درونی داده های نسخه فارسی oqlq نشان دهنده پیوستگی خوب بین سؤالات و حیطه های مختلف این پرسشنامه می باشد. نتیجه آنالیز cronbach's alpha در این مطالعه 86/0 بود. در ارتباط با پایایی test-retest پرسشنامه شاخص weighted kappa ، 91/0 به دست آمد. بر اساس آزمون آماری mann-whitney و chi-square از میان چهار حیطه بررسی شده در این مطالعه تمایل به درمان ارتودنسی با جزء دوم-زیبایی دندانی صورتی – (008/0 = p ) و جزء چهارم – آگاهی از زیبایی دندانی صورتی (018/0= p ) ارتباط معنی داری داشت .   نتیجه گیری: ترجمه فارسی پرسشنامه oqol به عنوان یک ابزار سنجش مناسب جهت بررسی تأثیر مشکلات دندانی- صورتی در بیماران ارتوگناتیک جمعیت ایرانی قابل استفاده می باشد .   کلید واژه‎ها: وضعیت ارتودنسی ، کیفیت زندگی ، روایی ، پایایی   وصول مقاله: 8/12/1391 اصلاح نهایی: 22/4/1392 پذیرش مقاله: 15/5/1392   نویسنده مسئول : دکتر سلیمان فیجان، گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران   e.mail: [email protected]